Đột quỵ xảy ra nhanh chóng và gây ra những biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí là tử vong. Do vậy, nhận biết dấu hiệu đột quỵ sớm là điều quan trọng đối với người bệnh. Hãy cùng summerjazzseries.com tham khảo bài viết dưới đây nhé.

Đột quỵ là gì?

Đột quỵ, hay còn gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến não bị gián đoạn đột ngột. Điều này giống như việc tắt nguồn một chiếc máy tính đang hoạt động, khiến các tế bào não bị thiếu oxy và dinh dưỡng, từ đó chết đi hàng loạt.

Nguyên nhân gây đột quỵ có thể do mạch máu bị tắc nghẽn bởi cục máu đông hoặc vỡ mạch máu. Cả hai trường hợp đều dẫn đến tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng, gây ra nhiều triệu chứng như liệt nửa người, khó nói, rối loạn thị giác, thậm chí là hôn mê.

Lý do cần phát hiện dấu hiệu đột quỵ sớm

Trong trường hợp đột quỵ, thời gian là vàng bạc. Mỗi phút trôi qua, hàng triệu tế bào não sẽ bị hủy hoại. Điều này đồng nghĩa với việc can thiệp y tế kịp thời có thể hạn chế tối đa tổn thương não bộ, cải thiện đáng kể khả năng phục hồi sau đột quỵ.

Nghiên cứu cho thấy, nếu được điều trị trong vòng 3 giờ kể từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên, cơ hội phục hồi hoàn toàn của bệnh nhân đột quỵ là rất cao. Ngược lại, nếu chậm trễ trong việc can thiệp y tế, nguy cơ tử vong hoặc tàn tật vĩnh viễn sẽ tăng lên đáng kể.

Dấu hiệu đột quỵ sớm cần lưu ý

Để dễ dàng ghi nhớ các dấu hiệu đột quỵ sớm, các chuyên gia y tế đã đưa ra phương pháp FAST:

• F (Face) – Mặt:  Bạn có nhận thấy một bên mặt bị liệt hoặc yếu, khó nhíu mày hay khó cười không? Hãy yêu cầu người nghi ngờ đột quỵ mỉm cười. Nếu một bên miệng bị kéo xuống, đó có thể là dấu hiệu đáng ngờ.
• A (Arm) – Tay:  Một bên tay chân đột ngột yếu hoặc tê liệt, khó nhấc lên cao được không? Yêu cầu người đó giơ cả hai tay lên ngang vai. Nếu một bên tay bị yếu và chúc xuống, cần cảnh giác.
• S (Speech) – Ngôn ngữ:  Người bệnh nói ngọng, khó diễn đạt hoặc không hiểu lời nói của bạn? Hãy yêu cầu người đó nói một câu đơn giản. Nếu họ nói lắp, nói ngọng hoặc không thể nói được, đó là một dấu hiệu nguy hiểm.
• T (Time) – Thời gian:  Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức! Mỗi phút trôi qua đều có thể làm tổn thương thêm các tế bào não.

Ngoài FAST, một số dấu hiệu đột quỵ sớm khác cũng cần được lưu ý:

• Đột ngột đau đầu dữ dội: Cơn đau đầu này thường xuất hiện đột ngột, dữ dội và khác biệt so với các cơn đau đầu thông thường.
• Mất thị lực hoặc nhìn mờ: Đột ngột nhìn mờ, giảm thị lực hoặc nhìn thấy hình ảnh đôi ở một hoặc cả hai mắt có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
• Chóng mặt, mất thăng bằng: Người bệnh có cảm giác chóng mặt, quay cuồng hoặc mất thăng bằng, khó đi lại.
• Ngất xỉu hoặc lú lẫn: Người bệnh đột ngột ngất xỉu hoặc có biểu hiện lú lẫn, không nhận biết được môi trường xung quanh.
• Những thay đổi về cảm giác: Người bệnh có thể bị tê hoặc mất cảm giác ở một bên mặt hoặc cơ thể.
• Co giật: Trong một số trường hợp, đột quỵ có thể gây ra co giật.

Nguyên nhân gây đột quỵ

Mặc dù nguy cơ cao hơn ở độ tuổi từ 55 trở lên, nhưng bất kỳ ai cũng có thể gặp phải căn bệnh này. Vậy đâu là những nguyên nhân chính gây ra đột quỵ và làm thế nào để phòng ngừa hiệu quả?

Di truyền: Nếu trong gia đình bạn có người từng bị đột quỵ, nguy cơ bạn mắc bệnh cũng tăng lên đáng kể.

Bệnh lý nền: Các bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch là những kẻ đồng hành thường gặp của đột quỵ.

Lối sống không lành mạnh: Chế độ ăn uống kém, thừa cân béo phì, cholesterol cao, hút thuốc lá và lạm dụng chất kích thích đều là những yếu tố nguy cơ.

Phòng tránh đột quỵ như thế nào?

Trước khi đột quỵ xảy ra, cơ thể thường gửi đi những dấu hiệu sớm. Nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào như tê bì chân tay, khó nói, đau đầu dữ dội, hãy cảnh giác và tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức. Để đề phòng ngừa đột quỵ hiệu quả, hãy thực hiện những thay đổi tích cực trong lối sống hàng ngày:

• Chế độ ăn lành mạnh: Uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt. Hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ngọt, đồ uống có ga và các sản phẩm chế biến sẵn.
• Vận động đều đặn: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần. Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga rất phù hợp.
• Quản lý stress: Áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, nghe nhạc, đọc sách để giảm căng thẳng.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thăm khám bác sĩ thường xuyên để theo dõi huyết áp, đường huyết, cholesterol và các chỉ số sức khỏe khác.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi sức khỏe. Hãy cố gắng ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm.
• Bỏ thuốc lá: Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ. Hãy quyết tâm bỏ thuốc để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
• Sử dụng các thiết bị, công nghệ y tế: Các thiết bị y tế hiện đại như máy đo huyết áp, máy đo đường huyết… sẽ hỗ trợ bạn theo dõi sức khỏe mọi lúc mọi nơi.

Hướng dẫn sơ cứu khi thấy người bị đột quỵ

Khi phát hiện ai đó có dấu hiệu đột quỵ như liệt nửa người, nói khó, mất thăng bằng, đừng hoảng loạn mà hãy bình tĩnh thực hiện các bước sau:

• Gọi cấp cứu ngay lập tức: Đây là hành động quan trọng nhất, giúp bệnh nhân được đưa đến bệnh viện nhanh chóng để được điều trị kịp thời.
• Đặt người bệnh nằm nghiêng: Tư thế này giúp bảo vệ đường thở, tránh nguy cơ sặc.
• Theo dõi sát sao: Quan sát các dấu hiệu như nhịp thở, mạch, ý thức của người bệnh và báo cho nhân viên y tế khi có bất kỳ thay đổi nào.
• Tuyệt đối không tự ý: Bấm huyệt, đánh gió, châm cứu, cho ăn uống, dùng thuốc hoặc di chuyển người bệnh bằng xe máy đều có thể gây nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.

Bởi vì mỗi giây trôi qua, tế bào não của người bệnh đang bị tổn thương. Việc cấp cứu kịp thời sẽ giúp hạn chế tối đa những tổn thương này và tăng cơ hội phục hồi.

Kết luận

Có thể thấy, việc nhận biết dấu hiệu đột quỵ sớm và thực hiện sơ cứu kịp thời và đúng cách sẽ hạn chế những biến chứng nặng ở người bệnh. Đừng quên theo dõi những bài viết tiếp theo của chúng tôi để có thêm nhiều kiến thức bổ ích về sức khỏe nhé.